09 اسفند 1399

انسان ها ذاتا به مقوله بازی و نمایش (بازی های نمایشی) علاقه مند هستند. آنها از کودکی به بازی می پردازند و با آن بزرگ می شوند و بی آنکه خود بدانند در طول زندگی از آن بهره می برند. «نمایش خلاق» از اینجا به وجود می آید، نمایشی فرآیند محور که با مشارکت دست اندرکاران آن و صرفا برای رشد آنان شکل می گیرد و ارتباطی به اجرای برای تماشاگران ندارد. در نمایش خلاق هدف خود مسیر است و قرار نیست به تولید نمایشی منجر شود. هر چند می تواند این موضوع نیز اتفاق بیفتد.ایجاد مشارکت و همدلی، یادگیری مهارت های حل مسئله، بالا بردن خلاقیت، تقویت ارتباط با همسالان، رسیدن به مفهوم درستی از خویش، شناخت ارزش ها، احترام به عقاید و نظرات متفاوت، توانایی بیان احساسات، انجام حرکات جسمانی و تقویت فعالیت های بدنی، آشنایی با مفاهیمی همچون رعایت نوبت، جمع پذیری، افزایش اعتماد به نفس، حضور بهتر در گروه و در نهایت شناخت هنر والای تئاتر از اهداف نمایش خلاق می باشد. نمایش خلاق همگانی است. از خردسالان و کودکان گرفته تا بزرگسالان و شهروندان یک جامعه. نمایش خلاق کاربردهای آموزشی فراوانی همچون کار و تاثیرگذاری بر بیماران روحی، روانی، زندانیان و سایر افراد جامعه که نیاز به آموزش دارند و البته آموزش به صورت غیر مستقیم. البته باید گفت که این نوع نمایش برای کودکان کاربرد بیشتری دارد، هر چند در کلاس های بازیگری نوجوانان و بزرگسالان از تکنیک های آن بهره گرفته می شود. نمایش خلاق برای خردسالان و کودکان شامل: بازی های نمایشی، قصه، نمایش، شناخت ریتم و حرکت، کار با موسیقی، تمرین های خوب دیدن و خوب شنیدن، تخیل و تجسم و بسیار برنامه های دیگر می شود که یک مربی در طول کلاس ها و ترم های مختلف با توجه به سنین هنرجویان، توانایی آنها برنامه های مختلفی را طرح ریزی و اجرا می نماید. بهتر است بگوییم نمایش خلاق ترکیبی از آموزش مهارت های زندگی و همچنین آموزش تئاتر است. کلاس نمایش خلاق می تواند با یک اتفاق قبل و یا در حین کلاس شکل بگیرد و یا با توجه به موقعیت های مختلف تغییر یابد. این گونه فعالیت ها باعث تجربه اندوزی، بالا رفتن اعتماد به نفس و در نهایت تغیییر مثبت هنرجو و شرکت کننده شود. این کلاس در عین حال کارگاهی و آزمایشی است. بنابراین تکرار در آن نقش به سزایی دارد، زیرا هر بار می تواند به طرق مختلف صورت پذیرد و در این تکرار و بازآفرینی است که هنرجویان فرامی گیرند از انجام یک فرایند دلهره نداشته باشند. آنها می دانند که با فکر و عمل کسی قیاس نمی شوند. در نمایش خلاق درست و نادرست نداریم و همه چیز درست است. «پاول هنری ماسن» روان شناس برجسته معتقد است با آموزش مهارت های نمایش خلاق می توان به کودکان منزوی یا مطرود کمک کرد تا روابط اجتماعی بهتری با دیگران برقرار کنند. تبدیل کودک گوشه گیر به کودک محبوب که رفتارش دوستانه تر، برونگراتر و در شروع تعامل های اجتماعی و حفظ آن ماهرتر است در آزمایشگاه نمایش خلاق امکان پذیر است.
نرگس اصغری، کارشناس ارشد کارگردانی تئاتر